کنترل روشنایی هوشمند در راستای کاهش مصرف انرژی
روشنایی یکی از مهمترین بخشهای مصرف انرژی الکتیریکی در ساختمان میباشد که پتانسیل بالایی در جهت راهکارهای بهینه سازی مصرف انرژی دارد.
راهکارهای اصلاح سیستم روشنایی ساختمان به سه دسته تقسیم می شوند :
الف : استفاده از ادوات کنترل سیستم روشنایی یا کنترل هوشمند روشنایی (Lighting Management System )
ب : استفاده از تجهیزات و لامپ های کم مصرف
ج : اصلاح طراحی و چیدمان داخلی ساختمان بر اساس میزان نورگیری طبیعی ساختمان
در مقاله به برررسی سیستم کنترل روشنایی هوشمند TIS می پردازیم.
سیستم کنترل هوشمند روشناییTIS :
در سیستم کنترل هوشمند روشنایی TIS از روشهای مختلفی برای کاهش مصرف انرژی استفاده می شود که تمامی این روشها مبتنی بر مدیریت سیستم روشنایی بر اساس پویایی ، تشخیص زمان ،تحلیل شرایط محیطی و نیاز کاربران می باشد.
روشهای کنترل سیستم روشنایی عبارتند از :
- کنترل بر اساس تشخیص حضور :
در این روش، سیستم با بهره گیری از حسگرهای تشخیص حضور از قبیل PIR Sensor ، Ultra-Sonic Sensor و ... ، حضور افراد را تشخیص داده و اقدام به روشن کردن چراغ می نماید .
تفاوت سیستم هوشمند تشخیص حضور با حسگرهای رایج ، در نحوه عملکرد آن به صورت گروهی میباشد ، در این سیستم تمامی حسگرها با یکدیگر در ارتباط بوده و اطلاعات دریافتی از آنها در سیستم مداوم در حال آنالیز و بررسی میباشد در نتیجه بر خلاف حسگرهای متداول که تنها قدرت روشن و خاموش کردن چراغها ،در یک بازه زمانی مشخص را دارند ، سیستم کنترل روشنایی هوشمند میتواند در شرایط مختلف بازههای زمانی متفاوتی را تعریف نموده و یا حتی حسگرها را بنا به درخواست کاربر از مدار خارج یا به مدار وارد نماید.
شایان ذکر است که این حسگرها در سناریوهای متفاوت میتوانند نقش های متفاوتی را ایفا نمایند. به عنوان مثال اگر حسگر موجود در ورودی خانه در هنگام اجرای سناریو خروج ، ورود کاربر را تشخیص دهد ، روشنایی مورد نیاز برای دسترسی به پنل کنترل برای مدت زمان تعیین شده ای تامین میشود ، این در حالی است که اگر سناریوی دیگری مانند سناریوی استراحت در خانه اجرا شده باشد ، حسگر از مدار خارج شده و تاثیری بر کنترل روشنایی نخواهد داشت ، این امکان تنها در سیستم کنترل هوشمند قابل مشاهده میباشد.
- کنترل بر اساس میزان روشنایی موجود در محیط :
در این روش با توجه به میزان روشنایی مطلوب در هر محیط برای انجام فعالیتهای خاص ،سیستم اقدام به تامین روشنایی مینماید.نحوه عملکرد به این گونه میباشد که با درخواست کاربر برای تامین روشنایی ،ابتدا سیستم با استفاده از حسگر تشخیص میزان نور (Lux Meter ) ،میزان نور موجود در محیط را بررسی کرده و متناسب با در خواست کاربر، که به وسیله اجرای سناریو صورت می پذیرد اقدام به روشن کردن تعداد معینی از چراغ ها مینماید.
به عنوان مثال زمانی که کاربر سناریو مطالعه را فعال میکند سیستم در صدد تامین نور مورد نیاز برای سناریوی مذکور میباشد ( مطابق استاندارد برابر 500 لوکس است.) ،در نتیجه میزان نور محیط را بررسی کرده و اقدام به تامین نور مورد نیاز مینماید. حال اگر در زمان اجای سناریو میزان نور برابر 200 لوکس باشد ، سیستم اقدام به تامین تنها 300 لوکس نور مینماید و اگر میزان نور برابر 400 لوکس باشد تنها 100 لوکس را تامین خواهد کرد.
- کنترل بر اساس تشخیص زمان :
در این روش سیستم با بهره گیری از تجهیزی منحصر به فرد به نام Automation Module ، قابلیت تشخیص موقعیت جغرافیایی ، درک ساعت ، زمان غروب و طلوع خورشید را در تمامی روزهای سال دارا بوده و در نتیجه میتواند بسته به نیاز اقدام به تامین روشنایی مورد نیاز برای شرایط مختلف و متناسب با در خواست کاربر نماید.
- کنترل بر اساس پویایی دسترسی :
در این روش کاربران قابلیت دسترسی به کنترل هر یک از چراغهای خانه را از نقاط مختلف ساختمان و قابلیت تغییر در نحوه کنترل را با استفاده از تکنولوژی DIY ، دارا بوده و میتواند بسته به نیاز اقدام به کنترل روشنایی نمایند. در واقع با وجود این قابلیت دیگر یک کلید در زمان عمر ساختمان صرفا وظیفه خاموش و روشن نمودن یک سرخط خاص را نداشته و میتواند عملکرد های مختلفی را در زمان فعالیت خود داشته باشد. به زبان ساده تر کاربر توانایی کنترل هر نقطه از خانه را از نقاط دیگر در دست داشته و این امکان ابزاری برای کنترل ساده تر و دقیق تر در نزد کاربر میباشد.
کنترل سیستم روشنایی در خانه هوشمند TIS از طریق تجهیزات مختلفی صورت می پذیرد که از این جمله میتوان به موارد زیر اشاره نمود :
کنترل از طریق سوییچرها
کنترل از طریق دیمرها
کنترل از طریق LED درایوها
خانه هوشمند TIS با استفاده از ترکیبی از روشهای فوق و قابلیت منطق پذیری فوق العاده بالای خود ، برای کنترل هر چه بهتر سیستم روشنایی ، در راستای کاهش مصرف انرژی و ایجاد آرامشی مثال نازدنی به یاری کاربران آمده و نوید دهنده زندگیی آرام ومقرون به صرفه در خانه ای هوشمند میباشد.
دیدگاه خود را بیان کنید.